BELEDİYELER İÇİN ENERJİ VERİMLİLİĞİ EYLEM PLANI
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından Türkiye’nin Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve II. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı belgesini yayımladı.
Belgede planın Avrupa Birliği (AB) müktesebatı ile azami ölçüde uyumlu olmasına önem verildiği, hedefler belirlenirken de Avrupa Yeşil Mutabakatı ve İklim Yasası kapsamındaki düzenlemelerde yer alan enerji verimliliği hedeflerinin dikkate alındığının da altı çizildi.
Danışma kurulu üyemiz Faruk Telemcioğlu yayımlanan eylem planını belediyelerimiz için başlıklar halinde inceledi.
Türkiye’nin Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve II. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı’nda belediyeleri ilgilendiren hedefler şu şekildedir:
Belediye Hizmetlerinde Enerji Verimliliğinin Artırılması
• Belediye hizmetlerinde zorunlu enerji verimliliği etütleri yaptırılması ve önlemlerin uygulanması sağlanacaktır.
• Büyükşehir belediyeleri ile nüfusça büyük il ve ilçe belediyeleri öncelikli olmak üzere belediyelerin ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgesi almaları ve teknik kapasite geliştirilmesi konularında çalışmalar yürütülecektir.
• Belediyelerin su hatlarında kayıp-kaçak oranını düşürmek ve enerji verimli ekipman dönüşümünü sağlamak üzere önlemler (pompaların otomasyonu/revizyonu ile basıncın kontrol edilmesi, altyapı yenilenmesi, izleme sayaçlarının artırılması vb.) alınması için bir program yürütülecektir.
• Atık su arıtma tesislerinde kıyaslama çalışmaları yürütülerek iyi uygulama örnekleri paylaşılacaktır.
• Belediye hizmetlerinde enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik faaliyetlere iklim eylem planlarında yer verilecektir.
• Yerel yönetimlerin enerji verimliliğine ve yenilenebilir enerjiye yönelik projelerine, talepte bulunulması ve finansal kaynakların elvermesi halinde İLBANK tarafından destek sağlanacaktır.
Merkezi ve Bölgesel Isıtma/Soğutma Sistemlerinin Kullanımının Özendirilmesi
• Yeni ve mevcut binalar ve yerleşim birimleri için verimli ısıtma-soğutma odaklı teşvik programları araştırılacaktır.
• Bölgesel ısıtma sistemlerinde varsa bölgede bulunan jeotermal potansiyelden ve sanayi ve güç üretim tesisi kaynaklı atık ısılardan azami ölçüde faydalanılacaktır.
• Yerel yönetimlerle gerçekleştirilecek işbirliği programları kapsamında ısı haritalandırılması çalışmalarının yürütülmesi ve yeni yerleşim bölgelerinde düşük karbonlu ve enerji verimli bölgesel ısıtma ve soğutma sistemlerinin yaygınlaştırılması sağlanacaktır.
• Sıcak iklim bölgelerinde verimli ve düşük emisyonlu soğutma sistemleri yaygınlaştırılarak merkezi soğutma imkanları değerlendirilecektir.
Genel Aydınlatmada Enerji Verimliliğinin Artırılması
• Genel aydınlatmada LED kullanımı yaygınlaştırılacaktır.
• Aydınlatma alanındaki yenilikçi teknolojilerin ve otomasyon imkanlarının ilgili düzenlemelere yansıtılabilmesi için periyodik durum değerlendirmeleri yapılacak ve veri analitiğini güçlendiren uygulamaların yaygınlaştırılması için çalışmalar yürütülecektir.
• Aydınlatmadaki enerji verimliliği projelerinin EPS ile uygulanması özendirilecektir.
• Verimli aydınlatmada yerli tasarım ve üretim yetkinliklerinin geliştirilmesi özendirilecektir.
Kent İçi Ulaşımda Mikro-Mobilitenin Geliştirilmesi
• Şehirlerde mobilite ile ilgili bilinçlendirme çalışmalarının yapılmasıyla yaya veya bisikletle seyahat etmek çekici kılınacaktır. Bu kapsamda kentsel planlama yaklaşımları uygulanacaktır. Şehirlerin ulaşım ana planları, sürdürülebilir kent anlayışı temelinde bisiklet ve yaya yolları altyapısını dâhil edecek şekilde hazırlanacaktır.
• Bisiklet ve yaya yolları altyapısı (bisiklet ve yaya yolları, bisiklet park alanları, akıllı bisiklet/ bisiklet istasyonları) inşa edilerek geliştirilecektir. Yaya ve bisiklet yollarının diğer lastik tekerlekli, raylı ve deniz yolu erişimine engelsiz entegrasyonu sağlanacaktır.
• Şehir merkezlerinde motorlu araç kullanımına kapalı, bisiklet ve yaya yolları/alanları oluşturulacaktır.
• Bisiklet kullanımının sağlık ve çevrenin korunmasındaki önemi konusunda en iyi uygulama örnekleri tanıtılarak farkındalığın artırılmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır. Bu kapsamda ortak araç kullanımı (carpooling), yeni teknolojilerin yaygınlaştırılması, hızlı (tahsisli) hat ve alternatif ulaşım yöntemleri özendirilecektir.
Kent İçi Ulaşımda Enerji Verimliliğini Artıracak Mobilite Önlemlerinin Geliştirilmesi
• Şehirlerde düşük karbon emisyonlu bölgeler oluşturularak bu bölgelere büyük tonajlı araçların ve/veya otomobillerin girmesini sınırlayan caydırıcı önlemler alınacaktır.
• Büyükşehir Belediyelerinin bünyesinde bulunan ulaşım yönetim birimlerinin akıllı ulaşım sistemleri ile desteklenerek trafik yoğunluğunun etkin bir şekilde yönetilmesi sağlanacaktır.
• Belediyeler için şehirlerde enerji verimli mobilitenin yaygınlaştırılmasına yönelik en iyi uygulama örneklerini içeren rehberler hazırlanacaktır.
• Toplu taşıma araçlarının kat ettikleri yolların uzunluğu ve yakıt tüketimleri ile ulaşım talepleri izlenerek yol güzergahları optimize edilecektir.
• E-skuter, bisiklet ve elektrikli bisikletlerin kullanımını artırmaya yönelik farkındalık ve eğitim faaliyetleri yürütülecektir.
• Kart okuma cihazlarının (validatörlerin) ulaşım araçlarına entegrasyonu sağlanarak şehirlerdeki ulaşım modlarının ve toplu taşıma araçlarının bir mobil uygulama üzerinden tek bir kart ile sağlanacaktır.
Toplu Taşımanın Etkinliğinin Artırılması ve Enerji Dönüşümünün Hızlandırılması
• Belediyeler tarafından toplu ulaşım amacıyla alınacak yeni otobüslerde yaşam döngüsü maliyet analizi yapılarak elektrikli otobüsler öncelikle dirilecektir.